[ĐĎĚŘÓË., ÉÓĐ., - ĐĹŇĹ×ĎÄ × ŇÁÂĎÔĹ]
Skala Depresji Montgomery-Asberg (MADRS)
Montgomery SA, Asberg M (1979), A new depression scale designed to be sensitive to change, British Journal of Psychiatry, 134: 382-9
~czËsto stosowana skala oceny w psychiatrii ogŐlnej, najczË°ciej stosowana skala do oceny dzia¨ania lekŐw przeciwdepresyjnych, tak©e w wieku podesz¨ym, a tak©e szczegŐlnie zalecana do pomiaru zmiany stanu klinicznego chorego
~badanie przeprowadzone przez do°wiadczonego klinicystË zajmuje oko¨o 20 minut
~skala mo©e byÖ stosowana do ponownej oceny w dowolnym czasie
~sk¨ada siË z 10-ciu ~punktŐw ocenianych od 0 do 6
~ocena skali: 0-11 bez zaburzeÓ depresyjnych, 12-19 ¨agodna depresja, 20-28 depresja o nasileniu umiarkowanym, 29-43 ciË©ka depresja, 44-60 bardzo ciË©ka depresja
Pe¨na wersja Montgomery-Asberg Depression Rating Scale (MADRS)
SkalË nale©y
wype¨niaÖ na podstawie badania klinicznego, przechodząc od
bardziej ogŐlnych pytaÓ o objawy, do bardziej szczegŐ¨owych,
pozwalających oceniÖ stopieÓ ich nasilenia. Osoba oceniająca
musi podjąÖ decyzjË, czy ocena zawarta jest na zdefiniowanych
poziomach skali (0, 2, 4, 6) czy pomiËdzy nimi (1, 3,
5).š
Ocena dotyczy przygnËbienia,
ponurego nastroju, rozpaczy (czego° wiËcej ni© przej°ciowe
obni©enie nastroju), ktŐre znajdują odzwierciedlenie
w mowie, wyrazie twarzy i
postawie cia¨a, nale©y oceniaÖ nasilenie zaburzeÓ i niemo©no°Ö
poprawy nastroju chorego.
O
0. Nie stwierdza siË smutku.
O
1.
O 2. Pacjent sprawia wra©enie smutnego, ale bez trudno°ci mo©na go pocieszyÖ.
O
3.
O
4. Przez wiËkszo°Ö czasu sprawia wra©enie smutnego i
nieszczË°liwego.
O
5.
O
6. Przez ca¨y czas sprawia wra©enie bardzo smutnego.
Skrajnie przygnËbiony.
šII. SKARGI NA SMUTEK
Ocena dotyczy skarg na nastrŐj
depresyjny, niezale©nie od tego, czy znajdują one
odzwierciedlenie w wyglądzie chorego, czy te© nie. Nale©y
uwzglËdniÖ obni©enie nastroju, przygnËbienie lub poczucie
beznadziejno°ci i niemo©no°ci otrzymania pomocy. OceniaÖ
nasilenie, czas trwania obni©enia nastroju oraz stopieÓ
w jakim, wed¨ug pacjenta, wydarzenia zewnËtrzne mog¨y na to
obni©enie wp¨ywaÖ.š
O
0. Sporadycznie wystËpuje smutek, związany z okoliczno°ciami
©yciowymi.
O
1. .
O
2. Smutek lub przygnËbienie, ale nastrŐj mo©e bez trudno°ci
ulec poprawie.
O
3.
O
4. Przenikliwe uczucie smutku lub przygnËbienia.
O
5.
O
6. Smutek, przygnËbienie, cierpienie utrzymują siË stale,
nie ulegają wahaniom.š
Ocena
poczucia dyskomfortu związanego z chorobą, zdenerwowania,
niepokoju wewnËtrznego, napiËcia psychicznego siËgającego
paniki lub przera©enia i udrËki. Przy ocenie nale©y braÖ pod
uwagË nasilenie, czËsto°Ö, czas wystËpowania oraz stopieÓ,
w jakim pacjent domaga siË pomocy.š
O
0. Pacjent spokojny. Jedynie przelotne poczucie napiËcia wewnËtrznego.
O
1.
O
2. Okresowo wystËpuje Poczucie zdenerwowania i dyskomfortu
związanego z chorobą .
O
3.
O
4. Sta¨e uczucie napiËcia wewnËtrznego lub pojawiające siË
okresowo napady paniki, nad ktŐrymi pacjent z trudno°cią
panuje.
O
5.
O
6. Ciąg¨e uczucie lËku lub przera©enia. Przyt¨aczająca
panika.š
Ocena
dotyczy poczucia skrŐcenia czasu trwania i g¨Ëboko°ci snu w
porŐwnaniu z normalnym wzorcem snu w czasie zdrowia.š
O
0. Pacjent °pi jak zwykle.
O
1.
O
2. Niewielkie trudno°ci w zasypianiu lub niewielkie skrŐcenie
bądź sp¨ycenie snu (sen przerywany).
O
3.
O
4. SkrŐcenie snu o co najmniej 2 godziny lub co
najmniej 2- godzinna przerwa we °nie.
O
5.
O
6. Mniej ni© 2 lub 3 godziny snu.š
Ocena
dotyczy poczucia utraty apetytu w porŐwnaniu z okresem zdrowia.
Nale©y oceniÖ stopieÓ utraty chËci do jedzenia lub stopieÓ
przymusu, ktŐry trzeba stosowaÖ, ©eby nakarmiÖ chorego.š
O
0. Apetyt normalny lub wzmo©ony.
O
1.
O
2. Apetyt nieznacznie zmniejszony.
O
3.
O
4. Brak apetytu. Jedzenie pozbawione smaku.
O
5.
O
6. Chory wymaga namawiania do jedzenia.š
Ocena
dotyczy trudno°ci w skupieniu my°li, a© do ca¨kowitej
niezdolno°ci do koncentracji. Nale©y oceniÖ nasilenie, czËsto°Ö
i stopieÓ niewydolno°ci wynikający z zaburzeÓ koncentracji.š
O
0. Nie stwierdza siË trudno°ci w koncentracji uwagi.
O
1.
O
2. Przemijające trudno°ci w skupieniu my°li.
O
3.
O
4. Trudno°ci w koncentracji uwagi i skupieniu my°li,
zmniejszające zdolno°Ö do czytania lubšpodtrzymywania rozmowy.
O
5.
O
6. Czytanie lub prowadzenie rozmowy wymaga wielkiego wysi¨ku.š
Ocena
obejmuje trudno°ci w rozpoczynaniu lub powolne rozpoczynanie i
wykonywanie codziennych czynno°ci.š
O
0. Nie stwierdza siË trudno°ci w podejmowaniu dzia¨ania.
Spowolnienie nie wystËpuje.
O
1.
O
2. Trudno°ci w rozpoczynaniu czynno°ci.
O
3.
O
4. Trudno°ci w rozpoczynaniu prostych, codziennych czynno°ci.
Ich wykonywanie wymaga od pacjenta wysi¨ku.
O
5.
O
6. Sta¨e znu©enie. Pacjent nie jest zdolny do wykonywania
jakichkolwiek czynno°ci bezš pomocyš
Ocena
obejmuje subiektywne poczucie obni©enia zainteresowania
otoczeniem lub czynno°ciami, ktŐre zwykle sprawia¨y przyjemno°Ö.
Mniejsza zdolno°Ö dostosowanej reakcji emocjonalnej na
otoczenie lub innych ludzi.š
O
0. Normalne zainteresowanie otoczeniem i innymi ludźmi.
O
1.
O
2. Obni©enie zdolno°ci do czerpania rado°ci ze zwyk¨ych
zainteresowaÓ.
O
3.
O
4. Utrata zainteresowania otoczeniem. Utrata uczuÖ dla
przyjaciŐ¨ i znajomych.š
O
5.
O
6. Poczucie braku emocji, niemo©no°Ö odczuwania gniewu, ©alu
lub przyjemno°ci i ca¨kowity lub nawet bolesny brak uczuÖ
wobec najbli©szej rodziny oraz przyjaciŐ¨.
Ocena
obejmuje poczucie winy, poczucie mniejszej warto°ci, stawianie
sobie zarzutŐw, przekonanie o w¨asnej grzeszno°ci, wyrzuty
sumienia i przekonanie o w¨asnej zag¨adzie.š
O
0. Nie ma pesymistycznych my°li.
O
1.
O
2. Przemijające my°li o niepowodzeniach, samooskar©anie siË
lub deprecjonowanie w¨asnej warto°ci.
O
3.
O
4. Sta¨e samooskar©anie siË lub zdecydowane, ale wcią©
mieszczące siË w granicach racjonalnych, my°li o winie i
grzechu. Pesymistyczna ocena przysz¨o°ci.
O
5.
O
6. Urojenia klËski materialnej, grzechu, ktŐrego nie mo©na
odkupiÖ i winy. Samooskar©anie siË absurdalne i niezmienne
w tre°ci.š
Ocena
dotyczy przekonania, ©e nie warto ©yÖ, ©e °mierÖ z
przyczyn naturalnych by¨aby wybawieniem, my°li samobŐjczych i
przygotowaÓ do samobŐjstwa. PrŐby samobŐjcze same przez siË
nie mają wp¨ywu na ocenË.š
O
0. Pacjent cieszy siË ©yciem lub przyjmuje je takim, jakie
jest.
O
1.
O
2. Znu©enie ©yciem. Przelotne my°li o samobŐjstwie.
O
3.
O
4. Prawdopodobnie lepiej by¨oby nie ©yÖ. My°li samobŐjcze
wystËpują czËsto, a samobŐjstwo jest rozwa©ane jako mo©liwe
rozwiązanie, ale bez dok¨adnych planŐw i zamiarŐw.
O
5.
O 6. Plany pope¨nienia samobŐjstwa, je°li nadarzy siË okazja. Aktywne przygotowania do pope¨nieniaš samobŐjstwa.
Escala de Avalia??o para Depress?o de Montgomery & ?sberg (MADRS)
A avalia??o deve basear-se em uma entrevista cl?nica que se inicie com perguntas gen?ricas sobre sintomas e seja acompanhada de quest?es mais detalhadas que permitam a avalia??o precisa da gravidade. O avaliador deve decidir se a avalia??o se situa em graus definidos da escala (0, 2, 4, 6) ou entre eles (1, 3, 5).
? importante lembrar que somente em raras ocasi?es se encontra um paciente deprimido que n?o pode ser avaliado de acordo com os itens da escala. Caso respostas definidas n?o possam ser obtidas do paciente, devem ser usados todos os ind?cios relevantes, bem como informa??es de outras fontes, como base para a avalia??o, de acordo com a pr?tica cl?nica costumeira.
A escala pode ser usada para qualquer intervalo de tempo entre avalia??es, seja semanal ou outro, mas isso deve ser registrado.
Lista de Itens
1. Tristeza Aparente
2. Tristeza Relatada
3. Tens?o Interna
4. Sono Reduzido
5. Diminui??o Do Apetite
6. Dificuldades De Concentra??o
7. Lassid?o
8. Incapacidade De Sentir
9. Pensamentos Pessimistas
10. Pensamentos Suicidas
1. Tristeza Aparente
Representando des?nimo, tristeza e desespero (mais que um abatimento simples e transit?rio), refletidos na fala, express?o facial a postura.
Avalie pela profundidade e incapacidade de alegrar-se.0. Nenhuma tristeza
1.
2. Parece abatido, mas se alegra sem dificuldades.
3.
4. Parece triste e infeliz a maior parte do tempo.
5.
6. Parece muito triste todo o tempo. Extremamente desanimado.
2. Tristeza Relatada
Representando relatos de humor depressivo, independente de estarem refletidos na apar?ncia. Inclui abatimento, des?nimo ou sentimento de desamparo e desesperan?a.
Avalie pela intensidade, dura??o e grau com que se relata que o humor ? influenciado pelos acontecimentos.0- Tristeza ocasional compat?vel com as circunst?ncias.
1-
2- Triste e abatido, mas se alegra sem dificuldades.
3-
4- Sentimentos predominantes de tristeza ou melancolia. O humor ? ainda influenciado por circunst?ncias externas.
5-
6- Tristeza, infelicidade ou des?nimo cont?nuos e invari?veis.
3. Tens?o Interior
Representando sentimentos de desconforto indefinido, inquieta??o, agita??o interior, tens?o mental crescente chegando at? p?nico, pavor ou ang?stia.
Avaliar de acordo com intensidade, freq??ncia, dura??o do grau de reasseguramento necess?rio.0- Tranq?ilo, somente tens?o interior fugaz.
1-
2- Sentimentos ocasionais de inquieta??o e desconforto indefinido.
3-
4- sentimentos cont?nuos de tens?o interna ou p?nico intermitente que o paciente s? consegue dominar com alguma dificuldade.
5-
6- Apreens?o ou ang?stia persistente. P?nico incontrol?vel.
4. Sono Diminu?do
Representando a experi?ncia de redu??o de dura??o ou profundidade do sono comparadas com o padr?o normal pr?prio do indiv?duo quando est? bem.
0- Dorme normalmente
1-
2- Leve dificuldade para adormecer ou sono discretamente reduzido, leve ou interrompido.
3-
4- Sono reduzido ou interrompido por, pelo menos, duas horas.
5-
6- Menos de duas ou tr?s horas de sono.
5. Diminui??o Do Apetite
Representando o sentimento de perda de apetite quando comparado ao seu normal. Avalie pela perda da vontade de comer ou pela necessidade de for?ar-se a comer.
0- Apetite normal ou aumentado.
1-
2- Apetite levemente diminu?do.
3-
4- Sem apetite. A comida n?o tem sabor.
5-
6- ? necess?rio ser sempre persuadido para comer.
6. Dificuldades de Concentra??o
Representando dificuldades em concluir ou organizar os pensamentos chegando ? falta de concentra??o incapacitante.
Avalie de acordo com a intensidade, a freq??ncia e o grau de incapacidade resultante.0- Sem dificuldade para se concentrar.
1-
2- Dificuldades ocasionais em concluir ou organizar os pensamentos.
3-
4- Dificuldades para se concentrar e sustentar o pensamento, que reduzem a capacidade para ler ou manter uma conversa.
5-
6- Incapaz de ler ou conversar, a n?o ser com grande dificuldade.
7. Lassid?o
Representando a dificuldade ou a lentid?o para iniciar e realizar atividades rotineiras.
0 Dificilmente apresenta qualquer dificuldade para iniciar atividades. Sem pregui?a.
1
2 Dificuldades para iniciar atividades.
3
4 Dificuldades para come?ar atividades rotineiras simples, que s?o realizadas ? custa de esfor?o.
5
6 Lassid?o completa. Incapaz de fazer qualquer coisa sem ajuda.
8. Incapacidade de Sentir
Representando a experi?ncia subjetiva de interesse reduzido pelo ambiente ou por atividades que s?o normalmente prazerosas. A capacidade de reagir com emo??o apropriada ?s circunst?ncias ou ?s pessoas est? reduzida.
0 Interesse normal pelo ambiente e pelas outras pessoas.
1
2 Capacidade reduzida de desfrutar interesses rotineiros.
3
4 Perda de interesse pelo ambiente. Perda de sentimentos pelos amigos e conhecidos.
5
6 A experi?ncia de estar emocionalmente paralisado, incapaz de sentir raiva, pesar ou prazer e uma falta de sentimentos completa ou mesmo dolorosa em rela??o a parentes pr?ximos ou amigos.
9. Pensamentos Pessimistas
Representando pensamentos de culpa, inferioridade, auto-reprova??o, pecado, remorso e ru?na.
0 Sem pensamentos pessimistas.
1
2 Id?ias flutuantes de falha, autoreprova??o ou auto-deprecia??o.
3
4 Auto-acusa??es persistentes ou id?ias definidas, mas ainda racionais de culpa ou pecado. Progressivamente pessimista sobre o futuro.
5
6 Del?rios de ru?na, remorso ou pecado irremedi?vel. Auto-acusa??es que s?o absurdas e inabal?veis.
10. Pensamentos Suicidas
Representando o sentimento de que n?o vale a pena viver, que uma morte natural seria bem-vinda, pensamentos suicidas e preparativos para suic?dio.
Tentativas de suic?dio por si s? n?o devem influenciar a avalia??o.0 Aprecia a vida ou a aceita como ela ?.
1
2 Enfastiado de viver. Pensamentos suicidas transit?rios
3
4 Provavelmente seria melhor morrer. Pensamentos suicidas s?o freq?entes e o suic?dio ? considerado com uma solu??o poss?vel, mas sem planos ou inten??es espec?ficas.
5
6 Planos expl?citos para o suic?dio quando houver uma oportunidade. Provid?ncia para o suic?dio.